مواجهه با مسئلۀ علیت ذهنی از منظر صدرالمتألهین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دانشگاه قم

2 عضو هیئت علمی گروه فلسفه اخلاق

3 عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

چکیده

مسئلۀ علیّت ذهنی در پی تبیین چگونگی کنش و واکنش ذهن و بدن نسبت به یکدیگر است. هر نظریۀ کارآمد در فلسفۀ ذهن، باید ظرفیت پاسخ‌گویی به مسئلۀ علیّت ذهنی را دارا باشد. ضعف دوگانه‌انگاری در ارائۀ تبیین صحیح برای این مسئله، موجب شد فیزیکالیست‌ها ذهن مجرّد را کنار نهند و از این طریق در پی حل این مشکل برآیند. با این حال، فیلسوفان ذهن نیز همچون دوگانه‌انگاران نتوانسته‌اند پاسخی مناسب به این مسئله بدهند. ملاصدرا مشکل هر دو طیف را عدم نگاه جامع به نفس می‌داند و خود با ترسیم درست تمام حقیقت نفس و چگونگی ظهور آن از بدن، به مشکلات تعیّن مضاعف، شبه‌پدیدارگرایی، مسئلۀ طرد، مشکل لزوم تماس، مشکل جفت شدن و استدلال علیّت رو به پایین پاسخی درخور ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Confronting the Issue of "Mental Causation" from the Viewpoint of Ṣadr al-Muta’llihīn

نویسندگان [English]

  • seyyed hossein jamalianzadeh 1
  • seyyed ahmad fazeli 2
  • mahdy zakery 3
1 qom university
2 qom university
3 tehran university
چکیده [English]

The issue of mental causation seeks to explain how the mind and body act and react to each other. Any efficient theory in the philosophy of mind must have the capacity to answer the question of mental causation. The weakness of dualism in providing a correct explanation for this problem prompted the physicalists to put aside the immaterial mind and in this way seek to solve this problem. However, the philosophers of mind, like the dualists, have not been able to give a suitable answer to this problem. Mullā Ṣadrā considers the problem of both groups to be lack of a comprehensive view of the soul, and by properly delineating the whole truth of the soul and how it emerges from the body, he provides an appropriate answer to the problems of double determination, pseudo-phenomenology, the problem of exclusion, the problem of necessity for contact, the problem of coupling, and downward causality reasoning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • mental causation
  • transcendental philosophy
  • mind and body
  • double determination
  • causal exclusion
  • necessity of contact
  • coupling
  1. جمالی، محمد (1398)، فیزیک حاکم بر ارتباط ذهن، مغز و ماشین از منظر کوانتوم بوهمی، رسالۀ دکتری، دانشگاه صنعتی شریف، دانشکده فیزیک.
  2. ریونزکرافت، ایان (1393)، فلسفۀ ذهن، ترجمۀ حسین شیخ‌رضایی، تهران: صراط.
  3. سهروردی، شهاب‌الدین یحیی (1392)، حکمة الإشراق، با شرح قطب‌الدین شیرازی و تعلیقات صدرالمتألّهین، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
  4. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم، (1981م.)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعه، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  5. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم، (1382)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، قم: بوستان کتاب.
  6. صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم، (1354)، المبدأ و المعاد، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
  7. Anscombe, G. E. M. & P. T. Geach (trans. & eds.), (1954) Descartes: Philosophical Writings, Indianapolis: Bobbs-Merrill Company.
  8. Churchland, P., (1986), Neurophilosophy, Cambridge, MA: MIT Press.
  9. Foster, J., (1991), The Immaterial Self: A Defence of the Cartesian Dualist Conception of the Mind, London: Routledge.
  10. Jamali, M& Golshani, M. & Jamali, Y., (2019), A proposed mechanism for mind-brain interaction using extended Bohmian quantum mechanics in Avicenna's monotheistic perspective, Heliyon 5 (2019) e02130.
  11. Jehle, David (2006), kim against Dualism, philosophical studies 130, pp.565-578.
  12. Kenny, A., (1968), Descartes, New York: Random House.
  13. Kim, J., (1992), “Downward Causation” in Emergentism and Nonreductive Physicalism, in Ansgar Beckermann, Hans Flohr & Jaegwon Kim (eds.), Emergence or Reduction?: Prospects for Nonreductive Physicalism. De Gruyter. pp. 119—138.
  14. Kim, J., (2006), Emergence: Core Ideas and Issues, in Synthese, Vol. 151, No. 3, pp.547-559.
  15. Kim, J., (2001), Lonely Souls: Causality and Substance Dualism, reprinted in O’Connor, T. & Robb, D. (eds.), 2003, Philosophy of Mind, Contemporary Readings, Routledge publishing.
  16. Kim, J., (1999), Making Sense of Emergence, in Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition, Vol. 95, No. ½, pp. 3-36.
  17. Kim, J., (2009), “Mental Causation”, a chapter in the Oxford Handbook of Philosophy of Mind, ed. Brian McLaughlin and Ansgar Beckermann, Oxford University Press.
  18. Kim, J., (1998), Mind in a Physical World, AN Essay on the mind-body problem and Mental Causation, Cambridge, MA: MIT Press, pp.60-67
  19. Kim, J., (1996), philosophy of Mind – Introduction – westview press.
  20. Kim, J., (2007), Physicalism, or Something Near Enough, Princeton University Press.
  21. Lewis, David (1973), Causation, Journal of philosophy, vol.70.
  22. Mackie, J.L (19650), Causes and Condition, in American philosophical Quarterly, vol.2, pp.245-264.
  23. O’Connor, T. and Robb, D. (eds.) (2003), Philosophy of Mind Contemporary Readings, Routledge publishing
  24. O'Connor, T. & Wong H. Y., (2005) “The Metaphysics of Emergence”, Nous, 39: 658-78.
  25. Penrose, R., (2002), The emperor's new mind: Concerning computers, minds, and the laws of physics, Oxford University Press.
  26. Stapp, H.P. (1993), Mind, matter, and quantum mechanics, Springer.
  27. Stapp, H.P. (1995), Why Classical Mechanics Cannot Naturally Accommodate Consciousness But Quantum Mechanics Can. arXiv preprint quant-ph/9502012.
  28. Warner, Richard & Szubka, Tadeusz (1994), The Mind-Body Problem: A Guide to the Current Debate, Blackwell publishers.