بررسی چالش علیت در اندیشه تفکیک از منظر حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه فلسفه اسلامی، دانشکده الهیات شهید مطهری دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

3 عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بررسی چالش علیت در اندیشه تفکیک از منظر حکمت متعالیه
مبحث علیت به دلیل اهمیت محوری آن در هستی شناسی در همه مکاتب فلسفه اسلامی به ویژه حکمت متعالیه مورد توجه قرار گرفته است. در قرون اخیر طرز تفکری به نام مکتب تفکیک در بین علمای شیعه ظهور کرده است. یک از مباحث چالش برانگیز در این نحوه نگرش، انکار اصول متفرع بر اصل علیت چون قاعده ضرورت علی و معلولی ، اصل سنخیت و قاعده الواحد است. زیرا منجر به اموری از قبیل مجبور بودن خداوند ، سنخیت میان خالق و مخلوق و قائل شدن به قدم عالم می شود.این چالش مسئله این پژوهش است. پس از بررسی ،این یافته ها به دست آمد که توهم مجبور بودن خداوند به دلیل خلط مفهوم حتمیت و ضرورت با وجوب فلسفی می باشد. بحث سنخیت با قواعد مهم فلسفی الواحد، اشتراک معنوی وجود، "معطی شی نمی تواند فاقد آن باشد" و "آیه بودن کائنات برای خداوند" در هم تنیده شده. که در این مکتوب به آن پرداخته شده است و بحث حادث و قدیم نیز در این مبحث جایگاهی ندارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of causality challenge of the School of Tafkik from transcendental wisdom point of view

نویسندگان [English]

  • fatemeh ferdowsi 1
  • Ali Haghi 2
  • Abbas Javareshkian 3
1 philosophy,faculty of theology and Islamic studies(Martyr Motahari),ferdowsi university of Mashhad
2 teacher of Ferdowsi University of Mashhad
3 عضو هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده [English]

Study of causality challenge of the School of Tafkik from transcendental wisdom point of view
Abstract:
Causality discussion was considered because of its importance in existential studies in all Islamic philosophy schools, especially transcendental wisdom. In the late centuries, a thought named "School of tafkik" has appeared between Shiite scholars. One of the challenging discussions of this lately appeared thought is the denial of branched principles based on the causality principle because of the necessity of causality relationship, congruence principle, and "the one" (Alwahed) law. Because it will result in god's compulsion, congruity between the creator and the creature, and all-ever existence of the world with god. After reviewing it is realized that the illusion of god's compulsion is out of the confusion of fact and necessity with philosophical necessities so the discussion of the "latest creation of the world" or "coexistence of it with god"(Hodoos Va ghedam) is irrelevant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Causality"
  • "Congruity"
  • "Hodoos va ghadam"
  • "School of Tafkik"
  • "Causality necessity"