بررسی و مقایسه‌ی مفهوم حیات از دیدگاه زیست‌شناسی و حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فلسفه دانشگاه فردوسی. مشهد. ایران

2 دانشیار، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

مسأله‌ی حیات از جمله مسائل میان رشته‌ای است که همواره برای فیلسوفان و دانشمندان علوم تجربی مطرح بوده است. در فلسفه‌ی اسلامی به ویژه در حکمت متعالیه به صورت مبسوط به این مسئله پرداخته شده است. حیات از نظر ملاصدرا به عنوان یک امر متعالی مورد بررسی قرار می‌گیرد. از نظر ملاصدرا حیات مساوق وجود است، اما مقصود وی از وجود، وجود مجرد است. از نظر وی هر جا موجودی تحقق دارد، حیات هم تحقق دارد که این وجود یا مجرد محـض است که در این صـورت، حیات آن ذاتی است و یا آمیزه‌ای از مجرد و مادی است که در این صورت حیات چنین موجودی به واسطهی وجود و بعد تجردی آن است. بنابراین همه‌ی موجودات مادی دارای حیات می‌باشند؛ از جماد گرفته تا انسان. اما در زیست‌شناسی، حیات شامل بخشی از موجودات عالم طبیعت است.
از این‌رو در این پژوهش پس از ذکر تعاریف حیات زیستی و شعوری، شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو تعریف مطرح شده است و پس از آن تفاوت‌ها و شباهت‌های مصادیق حیات از دیدگاه فلسفه و زیست‌شناسی بیان شده است. به نظر می‌رسد تعامل بین علوم زیستی و فلسفه منجر به فهم دقیق‌تری از مسأله حیات می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A study and comparison of the concept of life from the perspective of biology and transcendent wisdom

نویسندگان [English]

  • Maryam Arabi 1
  • Ali Haghi 2
1 Mashhad univercity
2 teacher of Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

مسأله‌ی حیات از جمله مسائل میان رشته‌ای است که همواره برای فیلسوفان و دانشمندان علوم تجربی مطرح بوده است. در فلسفه‌ی اسلامی به ویژه در حکمت متعالیه به صورت مبسوط به این مسئله پرداخته شده است. حیات از نظر ملاصدرا به عنوان یک امر متعالی مورد بررسی قرار می‌گیرد. از نظر ملاصدرا حیات مساوق وجود است، اما مقصود وی از وجود، وجود مجرد است. از نظر وی هر جا موجودی تحقق دارد، حیات هم تحقق دارد که این وجود یا مجرد محـض است که در این صـورت، حیات آن ذاتی است و یا آمیزه‌ای از مجرد و مادی است که در این صورت حیات چنین موجودی به واسطهی وجود و بعد تجردی آن است. بنابراین همه‌ی موجودات مادی دارای حیات می‌باشند؛ از جماد گرفته تا انسان. اما در زیست‌شناسی، حیات شامل بخشی از موجودات عالم طبیعت است.
از این‌رو در این پژوهش پس از ذکر تعاریف حیات زیستی و شعوری، شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو تعریف مطرح شده است و پس از آن تفاوت‌ها و شباهت‌های مصادیق حیات از دیدگاه فلسفه و زیست‌شناسی بیان شده است. به نظر می‌رسد تعامل بین علوم زیستی و فلسفه منجر به فهم دقیق‌تری از مسأله حیات می‌شود.

کلیدواژه‌ها [English]

  • حیات"
  • "وجود"
  • "ملاصدرا"
  • "زیستشناسی