اثبات وابستگی بقای بدن عنصری به روح بخاری از منظر حکمت اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فلسفه و حکمت اسلامی . علوم و تحقیقات اسلامی . بین المللی امام خمینی (ره) . قزوین . ایران

2 عضو هیئت علمی گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

چکیده

یکی از مهمترین مسائل حوزۀ علم‌النفس، تکون جوهر نفس و تعلق آن به بدن عنصری از حیث حدوث و استکمال است که به موجب آن، نفس و بدن، واجد تفاعلی دوسویه می‌شوند. واسطۀ این تعلق، روح بخاری است که خلیفۀ نفس است و تأثیر و تأثر نفس و بدن از طریق آن صورت می‌گیرد. یکی از مهمترین این آثار، مسئلۀ حیات و دوام موجودیت بدن است که به‌صورت بالعرض از جدول وجودی روح بخاری به بدن افاضه می‌شود. بدن عنصری از سنخ نشئۀ طبیعت بوده و در جوهر، سیّال و متجدد است و هر جسم سیّالی ذاتاً مرده فناپذیر است، بنابراین چون روح بخاری در تعلق نفس به بدن، واسطه در ثبوت است، بقای بدن نیز وابسته به ثبات آن خواهد بود. با این وصف، آیا می‌توان بقای بدن عنصری را با حفظ ثبات در روح بخاری تضمین نمود؟ مقالۀ حاضر پژوهشی تحلیلی- توصیفی است که از منظر حکمت اسلامی به این پرسش پاسخ می‌دهد و اثبات می‌نماید در صورت اعتدال و ثبات روح بخاری، چیزی که بالذات مرده و فناپذیر است، به یمن وجود این واسطۀ بالعرض، واجد حیات و بقا می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Proving the Dependence of the Survival of the Elemental Body on the Steamy Soul from the Perspective of Islamic Philosophy

نویسندگان [English]

  • hosseynali goodarzboroojerdi 1
  • Rohollah Adineh 2
1 Islamic philosophy an wisdom . Islamic researches and science. Imam khomeyni intenational university . Qazvin . Iran
2 p
چکیده [English]

English One of the most important issues in the field of psychiatry is the issue of the evolution of the essence of the soul and its belonging to the body is an element in terms of occurrence and completeness, according to which the soul and the body have two-way communication. The mediator of this belonging is the soul of the heater, through which the caliph and the obedient are the first of the soul, and through which the influence and influence of the soul and the body take place. One of the most important of these works is the question of the life and permanence of the existence of the body, which is exposed to the body from the existential table of the heater spirit. The body is an element of nature's intoxication and is fluid and fluid in essence, and every fluid body is inherently dead and perishable, so since the soul of the heater is a mediator in the soul's attachment to the body, the survival of the body will depend on its stability. However, can the survival of an element's body be ensured by maintaining stability in the heater's soul? The present article is an analytical-descriptive study that answers this question from the perspective of Islamic wisdom and proves that in case of moderation and stability of the heater soul, what is inherently dead and perishable, thanks to this intermediate existence, will live and survive

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elemental body
  • heater spirit
  • moderation
  • survival
  • Islamic wisdom
  1. قرآن کریم
  2. آشتیانی، سید جلال‌الدین (1381)، شرح بر زادالمسافر، چاپ سوم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  3. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب،چاپ سوم، بیروت: دارالفکر.
  4. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1386)، قانون در طب، ترجمۀ علیرضا مسعودی، کاشان: مرسل.
  5. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1390)، صنع و ابداع، شرح احمد بهشتی، چاپ سوم، تهران: دانشگاه تهران.
  6. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1404ق)، من مؤلفات ابن سینا الطبیه(دفع المضار الکلیة عن الأبدان الإنسانیة)، دمشق: معهد التراث العلمی العربی.
  7. ابو سهل مسیحی ، عیسی بن یحیی (1387)، تشریح بدن الانسان، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران .
  8. ازدی، عبدالله بن محمد (1387)، کتاب الماء، تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران.
  9. اردکانی، احمد بن محمد (1375)، مرآة الاکوان، تهران: میراث مکتوب.
  10. امین، سیده نصرت (بانو مجتهده اصفهانی) (1361)، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران: نهضت زنان مسلمان.
  11. ابن قرچغای خان، علیقلی (1377)، احیاء حکمت (مشتمل بر طبیعیات)، تهران: احیاء کتاب دفتر نشر میراث مکتوب.
  12. مناری ، محمد عبدالرئوف (1999م)، الکواکب الدریة فى تراجم السادة الصوفیة، بیروت: دارالصادر.
  13. بهاء الدوله، بهاء الدین بن میر قوام الدین (1387)، خلاصة التجارب، تهران: دانشگاه علوم پزشکی تهران.
  14. تهرانی ، سید محمدحسین، (1418ق)، امام شناسی‌، چاپ دوم، مشهد: علامه طباطبایی.
  15. جمعی از نویسندگان ، (1980م)، ارسطو طالیس فی النفس، بیروت: دارالقلم.
  16. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1383)، دروس معرفت نفس، چاپ دوم، قم: الف لام میم.
  17. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1381)، هزار و یک کلمه،چاپ سوم ، قم: بوستان کتاب .
  18. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1429ق)، سرح العیون فی شرح العیون، چاپ سوم ،قم: مؤسسۀ بوستان کتاب.
  19. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1383)، عیون مسائل نفس، ترجمۀ ابراهیم احمدیان و مصطفی بابایی، قم: نشر بکا.
  20. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1385)، ممدالهمم فی شرح فصوص الحکم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  21. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1393)، طب و طبیب و تشریح، قم: الف لام میم.
  22. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1393)، نهج الولایه، قم: الف لام میم.
  23. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1365)، هزار و یک نکته، چاپ هشتم ، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء .
  24. حسن‌زادۀ آملی، حسن (1386)، مآثر آثار، تدوین داوود صمدی آملی، قم: الف لام میم.
  25. حافظ شیرازی ، شمس الدین محمد (1378)، دیوان اشعار، تهران: فرهنگ قلم.
  26. دامادمیر، محمدباقر (1380)، جذوات و مواقیت، تهران: میراث مکتوب.
  27. دینانی، غلامحسین (1389)، قواعد کلی فلسفی در فلسفۀ اسلامی، چاپ پنجم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  28. زبیدی ، محمد بن محمد (1414ق)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر.
  29. سبزواری، ملاهادی (1383)، اسرار الحکم، قم: مطبوعات دینی.
  30. سجادی سید جعفر (1373)، فرهنگ معارف اسلامی، تهران: دانشگاه تهران.
  31. سجادی سید جعفر (1379)، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا ، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  32. شیخ اشراق (1379)، هیاکل النور، تهران: نشر نقطه.
  33. شمس‌الدین آملی، محمود بن محمود (1381)، نفائس الفنون فی عرائس العیون، تهران: اسلامیه.
  34. صدر المتألهین شیرازی ،محمد بن ابراهیم (1378)، الحکمه المتعالیه، فی الاسفار العقلیه الاربعه، تهران: دارالمعارف لاسلامیه.
  35. صدر المتألهین شیرازی ،محمد بن ابراهیم (1390)، رسالۀ مبداء و معاد، چاپ دوم ، قم: دانشگاه قم.
  36. طباطبائی، سید علی (1386)، انسان کامل، چاپ دوم ، قم: مطبوعات دینی .
  37. طالقانی، سید علی (1395)، مسئلۀ نفس و بدن، قم: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی.
  38. عقیلی خراسانی، حسین بن محمد (1385)، خلاصة الحکمه، قم: نشر اسماعیلیان.
  39. غزالی، محمد بن محمد (1383)، کیمیای سعادت ، چاپ یازدهم ، تهران: شرکت نشر علمی و فرهنگی.
  40. قوصونی، مدین بن عبدالرحمن (1421ق)، قاموس الأطباء و ناموس الألباء، دمشق: مجمع اللغه العربیه.
  41. کربلایی، جواد [بی‌تا]، الانوار الساطعه فی شرح الزیاره الجامعه، قم: دارالحدیث.
  42. گودرز بروجردی ، حسینعلی (1398)، تأثیر طبع و مزاج بر خلقیات، تهران: دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین7.
  43. محمدی ری شهری، محمد (1386)، دانشنامۀ احادیث پزشکی، ترجمۀ حسن صابری، چاپ هشتم ، قم: دارالحدیث.
  44. مجلسی ، محمد باقر (1403ق)، بحار الانوار الجامعه، چاپ دوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
  45. همایی ، جلال الدین (1385)، مولوی‌نامه،چاپ دهم، تهران: هما.
  46. هروی، محمد بن یوسف (1387)، بحر الجواهر(معجم الطب الطبیعی)، قم: جلال‌الدین.