نسبت مسئله خفای الاهی با مسئله شر: بررسی دیدگاه جان شلنبرگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه حکمت و فلسفه، جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

از جمله مباحثی که توجه فیلسوفان و متألهان را به خود معطوف کرده است، «نسبت مسئلة خفا با مسئلة شر» است. پرسش این است که چه نسبتی میان مسئلة خفا و مسئلة شر به لحاظ کارکرد و ساختار وجود دارد؟ به دیگر سخن، آیا مسئلة خفا همان مسئلة شر است؟ روی هم رفته دو دیدگاه عمده در مسئله وجود دارد: یکی مسئله خفا را به مسئله شر فرو می‌کاهد و آن را روایت یا مصداقی از مسئله شر می‌داند. دیدگاه دوم، بر استقلال مفهومی مسئله خفا پای می‌فشارد و آن را دست‌کم به لحاظ مفهومی متمایز ارزیابی می‌کند. جان شلنبرگ طرفدار دیدگاه دوم است که در سال 1993 برهان خفای الهی را به مثابۀ برهان الحادی صورت‌بندی کرد که یکی از مسائل بحث‌برانگیز در فلسفۀ دین معاصر می‌باشد. در این جستار تلاش شده با طرح نسبت‌های احتمالی میان این دو مسئله و بررسی آنها، نقاط قوت و ضعف هر یک از دیدگاه‌ها تا اندازه‌ای نشان داده شود. هرچند دلایل شلنبرگ برای اثبات استقلال مسئلۀ خفا تا اندازه‌ای قابل‌توجه است، اما هنوز کافی نیست و نیازمند بررسی بیشتر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relation between the Problem of Divine Hiddenness and the Problem of Evil: A Study of John Schellenberg’s Viewpoint

نویسنده [English]

  • Sayyed Nassirahmad Hossaini
Department of Philosophy and Theosophy, Al-Mustafa International University
چکیده [English]

One of the topics that has attracted the attention of philosophers and theologians is the “relation between the problem of hiddenness and the problem of evil.” The question is: “What is the relation between the problem of hiddenness and the problem of evil in terms of function and structure?” In other words, “Is the problem of hiddenness the same as the problem of evil?” In general, there are two main views on this relationship: Some thinkers reduce the problem of hiddenness to the problem of evil and consider it as an instance or version of the problem of evil. Others, including J.L. Schellenberg, emphasize the conceptual independence of the problem of hiddenness and evaluates it, at least conceptually, as distinct. John Schellenberg advocates the second view. In 1993 he formulated the argument of divine hiddenness as an atheistic argument, which is one of the most controversial issues in the contemporary philosophy of religion. In this paper, an attempt has been made to somehow show the strengths and weaknesses of each point of view by outlining and examining the possible relations between these two problems. Although Schellenberg’s arguments for proving the independence of the problem of hiddenness are somewhat significant, they are still insufficient and need further investigation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Divine Hiddenness Problem
  • Evil Problem
  • John L. Schellenberg
  • Nonbelief
  • Atheism
  1. پترسون، مایکل و دیگران (1376)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمۀ آرش نراقی و ابراهیم سلطانی، چاپ اول، تهران: طرح نو.
  2. حسینی، سید نصیراحمد (1395)، «نقد موزر بر استدلال خفای الهی»، پژوهش‌های فلسفی-کلامی، سال هفدهم، شماره چهارم، شمارۀ پیاپی 68، تابستان، صص 50-27.
  3. حسینی، سید نصیراحمد، کشفی، عبدالرسول (1393)، «تحلیل انتقادی دیدگاه جان شلنبرگ در باب مسئله خفای الهی»، دوفصلنامۀ علمی-پژوهشی فلسفه دین، سال دوازدهم، شماره دوم، شماره پیاپی 24، پاییز و زمستان، صص 157-133.
  4. هیک ، جان (1376)،  فلسفۀ دین، ترجمۀ بهزاد سالکی، چاپ اول، تهران: انتشارات بین المللی الهدی.
  5. Adams, Robert M.(1987), “The Virtue of Faith” and Other Essays in Philosophical Theology, New York: Oxford University Press.
  6. Douglas V. Henry (2008), “Reasonable Doubts about Reasonable Nonbelief”, Faith and Philosophy, Vol. 25, No.3, July, pp.276-289.
  7. Draper, Paul (1989), “Pain and Pleasure: An Evidential Problem for Theists”, Nous 23, Pp. 331-350.
  8. Drange, Theodore M. (1998), Nonbelief and Evil: Two Arguments for the Nonexistence of God, Amherst, NY: Prometheus Books.
  9. Hick, John, (1989), Interpretation of Religion, London: Macmillan.
  10.  Hick, John (2010), Evil and the God of Love, Palgrave: Macmillan.
  11. Howard-Snyder, Daniel. and Moser, Paul. K. (2002), "Introduction: Divine hiddenness" In D. Howard-Snyder and P.K. Moser (Eds.), Divine Hiddenness: New Essays, Cambridge: Cambridge University Press.
  12. Howard-Snyder, Daniel. and Green, Adam. (2016), Divine Hiddenness, Stanford Encyclopedia of Philosophy, https://plato.stanford.edu/ entries/ divine-hiddenness [Available Online].
  13. Howard-Snyder, D. (2006), “Hiddenness of God”, in The Encyclopedia of Philosophy, Vol.4, ed. D. Borchert, 2nd ed. New York: Macmillan.
  14.  Howard-Snyder, D. (1992), Seeing through CORNEA”, International Journal for Philosophy of Religion 32, P. 25-49.
  15. Keller, James A. (2007), Problem of Evil and the Power of God, Ashgate Publishing Company.
  16. Kvanvig, Jonathan L. (2002), “Divine Hiddenness: What is the Problem?’’, in D. Howard-Snyder and P.K. Moser (eds) Divine Hiddenness: New Essays, Cambridge: Cambridge University Press.
  17. Lehe, Robert T. (2004) “A Response to the Argument from the Reasonableness of Nonbelief”, Faith and Philosophy, 21/2: 159-174.
  18. Maitzen, Stephen (2006), “Divine Hiddenness and the Demographics of Theism”, Religious Studies, 42, pp. 177–191.
  19. Murray, Michael J. and Michael C. Rea (2008), An Introduction to the Philosophy of Religion, New York: Cambridge University Press.
  20. Rowe, William L. (1979), “The Problem of Evil and Some Varieties of Atheism”, American Philosophical, Quarterly 16, Pp. 335-341.
  21. Rowe, William L. (2007), Philosophy of Religion: An Introduction, 4th ed., Wadsworth, Cengage Learning.
  22. Schellenberg, John L. (1993), Divine Hiddenness and Human Reason, Ithaca: Cornell University Press.
  23. Schellenberg, John L. (2005), “On Reasonable Nonbelief and Perfect Love- Replies to Henry and Lehe”, Faith and Philosophy, 22, No 3, pp. 330-342.
  24. Schellenberg, John L. (2007),The Wisdom to Doubt: A Justification of Religious Skepticism, Ithaca: Cornell University Press.
  25. Schellenberg, John L. (2010) ,The Hiddenness Problem and the Problem of Evil”, Faith and Philosophy, 27, No.1: 45-60.
  26. Schellenberg, John L. (2010;a) “Divine Hiddenness” in A Companion to Philosophy of Religion, 2nd ed. Charles Taliaferro, Paul Draper and Philip L. Quinn (eds), Wiley-Blackwell.
  27. Schellenberg, John L. (2013), “A New Logical Problem of Evil” in The Blackwell Companion to the Problem of Evil, edited by Justen P. McBrayer & Daniel Howard-Snyder, Wiley-Blackwell.
  28. Swinburne, Richard (2004), The Existence of God, Second Edition, New York: Oxford University Press.
  29. Van Invagen, Peter (2006), The Problem of Evil, Oxford: Clarendon Press.